Run do Parkinson: Thông tin đầy đủ và chính xác

Nguồn gốc gây run trong bệnh Parkinson

Bệnh Parkinson xảy ra do sự thiếu hụt chất dẫn truyền thần kinh hóa học có tên dopamin trong não. Dopamin có tác dụng điều hòa và phối hợp cử động của cơ thể, đặc biệt là ở tay chân, mặt và cổ. Khi lượng dopamin không đủ sẽ không thể kiểm soát cử động của cơ bắp dẫn tới biểu hiện run rẩy. Ngoài run, người bệnh Parkinson còn gặp phải nhiều bất thường khác như đi lại chậm chạp, cơ bắp cứng đờ và khó giữ thăng bằng.

Việc thiếu hụt dopamin tại não đã gây ra các biểu hiện run rẩy, bất thường dáng đi ở người bệnh Parkinson

Các vị trí bị run trong bệnh Parkinson và dấu hiệu nhận biết

Nhiều người nghĩ rằng người bệnh Parkinson chỉ bị run rẩy ở tay thế nhưng có đến 4 bộ phận khác của cơ thể cũng có thể bị run.

Run tay

Biểu hiện bệnh run tay Parkinson thường xảy ra ở các ngón tay, đặc biệt là ngón cái và ngón trỏ, tạo thành hiện tượng giả giống như đang vê viên thuốc.

Run hàm

Chứng run hàm cũng rất phổ biến trong bệnh Parkinson, chúng sẽ biến mất khi vận động vì vậy bạn sẽ không thấy triệu chứng này khi nhai. Chứng run hàm khó nhận biết ngay mà cần thời gian quan sát tỉ mỉ hơn.

Run hàm gây ra nhiều khó chịu, chúng sẽ khiến hai hàm răng va vào nhau, hoặc răng va vào môi gây chảy máu. Với những người bệnh có biểu hiện này, bác sĩ thường cho họ nhai kẹo cao su để khắc phục.

Run chân

Chứng run chân do Parkinson xảy ra khi nghỉ, rõ nhất là khi người đó ngồi lên ghế và để hai chân lơ lửng, không chạm đất hoặc khi nằm. Hiện tượng này sẽ biến mất khi đứng và không xuất hiện khi người bệnh đi lại. Biểu hiện run thường xảy ra ở bàn chân, nhưng đôi khi đùi cũng có thể xuất hiện các cơn chấn động nhẹ.

Run lưỡi

Run lưỡi chỉ gặp ở khoảng 1% trong các trường hợp mắc bệnh Parkinson. Run lưỡi đôi khi có thể kéo theo sự rung lắc toàn bộ đầu nhưng rất hiếm gặp.

Run cục bộ

Một số người bệnh Parkinson mô tả rằng họ cảm thấy ngực và bụng của mình cũng bị rung lên. Trên thực tế các hiện tượng này không thể nhìn thấy bằng mắt thường.

Thực tế, không phải người bệnh Parkinson nào cũng sẽ bị run ở cả 5 bộ phận kể trên. Đôi khi triệu chứng run chỉ xuất hiện ở một bộ phận nào đó trên cơ thể. Đặc biệt khi độ tuổi mắc bệnh càng cao, biểu hiện run sẽ càng ít mà thay vào đó là hiện tượng co cứng, xoắn vặn cơ xuất hiện nhiều hơn. Vì vậy ngay khi phát hiện ra những dấu hiệu bất thường của cơ thể bạn nên đi khám càng sớm càng tốt.

Trong giai đoạn đầu, hiện tượng run tay do Parkinson sẽ hết khi cầm nắm đồ vật

Điểm khác biệt khi bị run trong bệnh Parkinson so với các nguyên nhân khác

Triệu chứng run do Parkinson có 3 điểm khác biệt so với  run trong các bệnh khác như sau:

Run khi nghỉ ngơi

Run khi nghỉ ngơi chỉ xuất hiện ở giai đoạn đầu của bệnh Parkinson, khi người bệnh không làm gì cả, biểu hiện run xuất hiện và biến mất khi di chuyển. Tình trạng này cũng giảm bớt trong khi ngủ. Ví dụ, nếu đang ngồi trên ghế, hai tay thả lỏng, bạn có thể thấy ngón tay của mình rung lên. Tuy nhiên, khi bạn đang sử dụng tay chẳng hạn như bắt tay người khác, biểu hiện run sẽ giảm hoặc dừng lại. Ở giai đoạn sau của bệnh triệu chứng run có thể xảy ra ở bất kỳ thời điểm nào, kể cả khi vận động hay khi nghỉ ngơi. Đặc biệt run tăng lên mỗi khi bạn bị xúc động, lo lắng, căng thẳng, tức giận hoặc khi thời tiết thay đổi.

Run có tính nhịp điệu

Biểu hiện ban đầu run do Parkinson rất chậm và liên tục. Chúng không xuất hiện một cách quá đột ngột, rung giật mạnh hay gây co thắt toàn bộ tay chân.

Run không đối xứng

Run thường bắt đầu ở một bên của cơ thể sau đó chúng có thể lan ra cả hai bên. Trong nhiều trường hợp, có những người bệnh mãi mãi chỉ bị run ở một bên cơ thể.

Lưu ý, những điểm khác nhau khi bị run do Parkinson với các bệnh gây run khác chỉ mang tính chất tương đối. Bạn không nên sử dụng những điểm này để kết luận bệnh mà cần phải đến bệnh viện để được các bác sĩ thăm khám.

Cách điều trị run do Parkinson

Thuốc và kỹ thuật kích thích não sâu

Người bệnh Parkinson ngay khi được chẩn đoán sẽ phải dùng thuốc để giảm run và giúp cải thiện các triệu chứng khác như cứng cơ hoặc chậm chạp vận động.

Bạn cũng có thể cân nhắc phương pháp phẫu thuật kích thích não sâu (viết tắt DBS). Trong phương pháp này, các bác sĩ sẽ dùng những dòng điện cực nhỏ rồi truyền đi với tần số cao qua các vùng não được cho là gây ra bệnh Parkinson.

Để tìm hiểu kỹ hơn về phương pháp phẫu thuật kích thích não sâu, tính hiệu quả, cách thức thực hiện, mời bạn đọc chi tiết trong bài viết sau: Kích thích não sâu giúp giảm 80% rối loạn vận động trong bệnh Parkinson.

Chi phí thực hiện ca kích thích não sâu là không hề rẻ, vì vậy hãy thảo luận kỹ càng với bác sĩ trước khi thực hiện

Ngoài các phương pháp điều trị bằng thuốc hay phẫu thuật, sống tích cực cũng là cách giúp bạn làm giảm run do Parkinson hiệu quả.

Ăn nhiều thực phẩm tốt cho não

Chẳng hạn như các chất chống oxy hóa có trong rau xanh, trái cây, cá biển, các loại quả hạch; các thực phẩm cung cấp dopamin tự nhiên trong các loại đậu (đậu xanh, đậu đỏ, đậu đen…), lạc, vừng, hạnh nhân.

Luyện tập thể dục thường xuyên

Luyện tập thường xuyên là cách thức vô cùng hiệu quả giúp làm giảm run ở người bệnh Parkinson. Có nhiều bài tập vận động hàng ngày mà bạn có thể tự tập luyện, thông tin cụ thể mời bạn xem hướng dẫn trong video sau: 8 bài tập giúp cải thiện tình trạng run rẩy, cứng cơ, nói chậm chạp do Parkinson

Chữa bệnh bằng thảo dược tự nhiên

Các nghiên cứu tại Hồng Kông, Đài Loan, Trung Quốc… chứng minh Thiên ma và Câu đằng giàu các hoạt chất sinh học thiên nhiên có khả năng chống oxy hóa, bảo vệ tế bào não, chống thoái hóa não, đặc biệt gián tiếp làm tăng nồng độ dopamin trong não. Nhờ đó chúng không chỉ giúp làm giảm triệu chứng run rẩy mà còn cải thiện khả năng vận động, làm giảm tình trạng u uất, trầm cảm, mất ngủ… ở người bệnh Parkinson.

Thực phẩm chức năng Vương Lão Kiện chứa Thiên ma, Câu đằng giúp hỗ trợ giảm run trong bệnh Parkinson được chuyên gia, nhà thuốc đánh giá cao

Việc sống chung với triệu chứng run do bệnh Parkinson chẳng dễ dàng gì. Tuy nhiên, chúng tôi tin rằng với sự hiểu biết cùng quyết tâm chiến thắng bệnh tật, vượt lên tất cả sẽ giúp bạn nhanh chóng thích nghi, biết cách sống chung với bệnh và tìm ra cách kiểm soát run hiệu quả.

Biên tập viên sức khỏe Đông Tây

Nguồn:

https://www.apdaparkinson.org/what-is-parkinsons/symptoms/tremor/

https://www.webmd.com/parkinsons-disease/parkinsons-tremors#1-3

https://www.verywellhealth.com/causes-of-resting-tremor-in-parkinsons-disease-2612161