Bệnh thoái hóa chất trắng ở não và những điều cần biết

Vai trò của chất trắng trong não bộ

Chất trắng cấu thành nên hơn phân nửa bộ não (chiếm tới 60%), còn lại là chất xám. Chất trắng là sợi trục của các tế bào thần kinh có bao myelin (lớp vỏ bọc bao quanh sợi trục thần kinh được cấu thành từ mỡ), các tế bào sao và tế bào thần kinh đệm. Chất trắng làm nhiệm vụ truyền tải các tín hiệu thần kinh, giúp các vùng não bộ hoạt động phối hợp nhịp nhàng với nhau, giúp chúng ta có thể suy nghĩ, tập trung và xử lý vấn đề nhanh hơn. Nó cũng đóng một vai trò quan trọng trong việc điều tiết cảm xúc, tâm trạng, di chuyển và giữ thăng bằng cho cơ thể.

Chất trắng làm nhiệm vụ truyền tải tín hiệu thần kinh, giúp các vùng não bộ phối hợp hoạt động nhịp nhàng

Nguyên nhân gây thoái hóa chất trắng

Yếu tố gen và di truyền được biến đến là nguyên nhân chính gây ra bệnh thoái hóa chất trắng. Ngoài ra, các bệnh mãn tính và những yếu tố nguy cơ sau cũng làm tăng nguy cơ mắc bệnh:

- Hút thuốc

- Tiểu đường

- Tăng huyết áp kéo dài

- Viêm mạch máu mạn tính

- Cholesterol máu cao

- Tiền sử đột quỵ

- Bệnh Parkinson

Triệu chứng của bệnh thoái hóa chất trắng

Khi chất trắng bị thoái hóa hay tổn thương, sẽ khiến các tín hiệu thần kinh không được truyền đi một cách chính xác và hiệu quả, từ đó gây ra nhiều rối loạn làm suy giảm chất lượng cuộc sống của người bệnh, bao gồm:

- Suy giảm tư duy, nhận thức: Bệnh thoái hóa chất trắng có thể làm suy giảm khả năng nhận thức và tư duy của người bệnh, khiến người bệnh suy nghĩ chậm hơn, mất nhiều thời gian để xử lý vấn đề, khó tiếp thu hoặc ghi nhớ những điều mới, giảm trí nhớ ngắn hạn và dài hạn, giảm khả năng nói và sử dụng ngôn ngữ, kèm theo nhiều rối loạn khác như trầm cảm, dễ lo lắng, buồn phiền, rối loạn giấc ngủ, mệt mỏi...

- Các vấn đề về thị giác: Người bệnh có thể bị nhìn mờ, nhìn đôi hay mất khả năng kiểm soát các chuyển động, phối hợp của mắt.

- Vận động khó khăn: Bệnh nhân thoái hóa não bộ não trắng cũng có thể gặp khó khăn trong việc đáp ứng vận động và vận động, dẫn đến yếu cơ, di chuyển khó khăn, mất phối hợp động tác, khó giữ thăng bằng, dễ bị té ngã,…

- Rối loạn cảm giác: Các vấn đề về cảm giác cũng có thể xảy ra khi chất trắng bị tổn thương. Chúng bao gồm tê bì, ngứa ran, đau đớn và mất cảm giác ở các chi…

Người bệnh thoái hóa chất trắng có thể bị suy giảm nhận thức, tư duy và trí nhớ

Chẩn đoán bệnh thoái hóa chất trắng

Bệnh thoái hóa chất trắng có thể dễ dàng được chẩn đoán bởi các bác sĩ chuyên khoa thần kinh, dựa trên triệu chứng lâm sàng, hình ảnh chụp cộng hưởng từ não (MRI) và một số xét nghiệm để loại trừ nguyên nhân khác.

Điều trị thoái hóa chất trắng

Cho đến nay vẫn chưa có phương pháp điều trị đặc hiệu cho bệnh thoái hóa chất trắng. Mục tiêu điều trị là làm chậm tiến triển của bệnh bằng cách kiểm soát nguyên nhân, dùng thuốc làm giảm triệu chứng, kết hợp duy trì lối sống lành mạnh:

- Luôn kiểm soát tốt huyết áp và cholesterol máu ổn định ở giới hạn cho phép.

- Chế độ ăn hạn chế chất béo, giảm muối và tập thể dục đều đặn với khoảng 30p mỗi ngày và 5 ngày mỗi tuần để duy trì sức khỏe.

- Nếu có mắc tiểu đường cần kiểm soát tốt đường huyết.

- Bỏ hút thuốc lá nếu đang hút.

Mặc dù bệnh thoái hóa chất trắng không thể chữa khỏi, nhưng những biện pháp kể trên có thể giúp hạn chế tiến triển của bệnh và cải thiện chất lượng cuộc sống cho người bệnh.

Tham khảo: