Colchicine - “chìa khóa” giúp giảm tỷ lệ tử vong do bệnh mạch vành

Người bệnh mạch vành có nguy cơ cao bị tử vong do nhồi máu cơ tim và đột quỵ. Để giảm rủi ro này, người bệnh thường được chỉ định sử dụng thuốc hạ mỡ máu và chống huyết khối. Tuy nhiên, việc dùng thuốc không giúp triệt tiêu hoàn toàn nguy cơ nhồi máu, đột quỵ. Nguyên nhân là do ngoài cholesterol và huyết khối, viêm cũng là 1 yếu tố thúc đẩy quá trình xơ vữa động mạch và dẫn đến tai biến nhồi máu hay đột quỵ. 

Với mục tiêu ngăn ngừa tình trạng viêm trong lòng mạch, các nhà khoa học đã tiến hành nghiên cứu nhiều hoạt chất chống viêm. Trong đó, Colchicine là một chất chống viêm đã được sử dụng từ lâu để phòng ngừa các đợt bùng phát viêm cấp tính ở bệnh nhân mắc Sốt Địa Trung Hải (một bệnh lý di truyền) và bệnh gút.

Colchicine được cho là làm giảm biến cố tim mạch ở người bệnh mạch vành

Thử nghiệm LoDoCo về hiệu quả giảm biến cố tim mạch của Colchicine

Thử nghiệm LoDoCo1 là nghiên cứu đầu tiên chứng minh tính hiệu quả, an toàn và khả năng dung nạp lâu dài của colchicine 0,5mg/ngày ở bệnh nhân bệnh mạch vành. Thử nghiệm cho thấy sự giảm đáng kể các biến cố tim mạch như nhồi máu cơ tim (NMCT) và đột quỵ. Tuy nhiên, đây là một thử nghiệm tương đối nhỏ với 532 bệnh nhân. Để khẳng định rõ ràng hơn hiệu quả của Colchicine, các nhà khoa học đã tiếp tục tiến hành thử nghiệm LoDoCo2.

Thử nghiệm LoDoCo2 được thực hiện trên 5.522 bệnh nhân, tuổi trung bình là 66 tuổi, đa số có tiền sử NMCT hoặc đã đặt stent mạch vành. Tất cả đều được dùng colchicine liều 0,5 mg/ngày trong vòng 30 ngày. Kết quả cho thấy: Những bệnh nhân bị bệnh mạch vành dùng colchicine liều thấp giảm 31% nguy cơ tử vong do tim mạch, NMCT, đột quỵ do thiếu máu cục bộ hoặc phải tái đặt stent do thiếu máu cục bộ. 

Điểm hạn chế của thử nghiệm thứ 2 này là số lượng phụ nữ thấp hơn dự kiến và thiếu dữ liệu về huyết áp, mức lipid hoặc tình trạng viêm chi tiết. Rất may là tác dụng của colchicine nhất quán ở nam giới, phụ nữ, những người trẻ hơn hoặc trên 65 tuổi và những người có hay không có tiền sử tăng huyết áp, tiểu đường, đã đặt stent trước đây. 

Độ an toàn và khả năng dung nạp Colchicine ở người bệnh mạch vành

 Colchicine cũng được chứng minh dung nạp khá tốt kể cả dùng dài ngày

Trong thử nghiệm LoDoCo2, colchicine không liên quan đến việc tăng nguy cơ nhiễm trùng hoặc ung thư, tỷ lệ nhiễm độc tế bào, giảm bạch cầu rất ít và không khác với những bệnh nhân dùng giả dược. 

Hơn nữa, colchicine được chứng minh là dung nạp tốt, với 3,4% người tham gia ngừng dùng thuốc do tác dụng phụ trong vòng 5 năm. Tuy nhiên, tỷ lệ tử vong không do tim mạch cao (0,7/100)  hơn so với nhóm dùng giả dược (0,5/100). Tỷ lệ nguy cơ cao rõ ràng là điều đáng lo ngại và cần có các thử nghiệm bổ sung để đánh giá tốt hơn tỷ lệ rủi ro trên lợi ích của colchicine.

Người bệnh mạch vành nên hay không nên dùng Colchicine?

Hai thử nghiệm LoDoCo cho thấy colchicine 0,5mg/ngày ở bệnh nhân bệnh mạch vành là an toàn, dung nạp tốt trong thời gian dài và có hiệu quả giảm biến cơ tim mạch khi dùng cùng thuốc hạ lipid và chống kết tập tiểu cầu. Điều này có nghĩa, người bệnh mạch vành hoàn toàn nên sử dụng colchicine nếu được bác sĩ chỉ định.

Thuốc chỉ chống chỉ định với những bệnh nhân bị bệnh thận tiến triển (mức lọc cầu thận ước tính <30 ml/phút) hoặc các tình trạng huyết học liên quan đến giảm bạch cầu. Ngoài ra, bạn không nên dùng colchicine đồng thời với clarithromycin hoặc các liệu pháp chống nấm hoặc chống thải ghép.

Biên tập viên Đông Tây

Nguồn tham khảo: acc.org