Phẫu thuật cấy tim nhân tạo thành công tại Việt Nam

Sáng ngày 6-6-2014, ca mổ "cấy tim nhân tạo bán phần Heartware" đã thực hiện thành công tại Bệnh viện Trung ương Huế. Bệnh nhân Hoàng Quốc Biên – người được cấy tim nhân tạo, (39 tuổi, ngư dân xã Ngư Thủy Trung, Lệ Thủy, Quảng Bình) mắc bệnh cơ tim dãn giai đoạn cuối không còn đáp ứng với điều trị nội khoa.

Phẫu thuật cấy tim nhân tạo

Bác sĩ Đặng Thế Uyên - trưởng khoa gây mê hồi sức tim mạch của Trung tâm Tim mạch thuộc Bệnh viện Trung ương Huế - cho biết vào sáng 23-6: Sau hơn nửa tháng phẫu thuật, anh Biên đã hoàn toàn bình phục, và có thể xuất viện trong vài tuần.

Bệnh nhân Hoàng Quốc Biên – người được cấy tim nhân tạo

Làm chủ kỹ thuật hiện đại 

Ca phẫu thuật kéo dài năm giờ do đội ngũ thầy thuốc của Bệnh viện Trung ương Huế thực hiện với sự hỗ trợ của chuyên gia Bệnh viện Saint Vintcent (Australia).

GS.TS Bùi Đức Phú - giám đốc Bệnh viện Trung ương Huế, người chủ trì ca ghép tim nhân tạo - cho biết khoảng 50 người tham gia ca ghép tim nhân tạo bán phần gồm các kíp phẫu thuật, kíp gây mê, kíp tuần hoàn ngoài cơ thể...

Diễn biến sau mổ khá thuận lợi, cung lượng tim từ 2 lít/phút đã tăng lên 4 lít/phút, quả tim nhân tạo hoạt động rất hiệu quả. Để có thành công này các bác sĩ của Bệnh viện Trung ương Huế đã vận hành trên máy móc và dành nhiều thời gian chuẩn bị trong 2 năm. Trong quá trình chuẩn bị đó, nhiều cuộc “diễn tập” trên máy móc hiện đại nhất và thử nghiệm trên lợn đã được diễn ra.

Về kỹ thuật ghép tim nhân tạo bán phần, GS Phú cho biết: Khác với việc ghép tim nhân tạo toàn phần (phải cắt bỏ quả tim bệnh nhân rồi cấy vào đó một quả tim nhân tạo có đủ chức năng của một quả tim), với cấy ghép tim nhân tạo bán phần, một thiết bị nhân tạo được gắn kết vào tim người bệnh nhằm hỗ trợ chức năng cho một phần quả tim (tâm thất trái hoặc tâm thất phải) đang bị suy yếu, giãn cơ tim giai đoạn cuối. Tim nhân tạo bán phần có nguồn điện cung cấp từ bên ngoài, tạo nên lực từ trường làm quay các cánh quạt được gắn nam châm bên trong quả tim nhân tạo. Nó hỗ trợ sức đẩy dòng máu, bơm máu lưu chuyển qua các kháng lực trong hệ tuần hoàn của người bệnh.

Đây là trường hợp cấy tim nhân tạo đầu tiên được thực hiện ở Việt Nam và là công trình nghiên cứu cấp Nhà nước nằm trong phạm vi chương trình "Nghiên cứu ứng dụng và phát triển công nghiệp tiên tiến phục vụ bảo vệ và chăm sóc sức khỏe cộng đồng” của Bệnh viện Trung ương Huế, mã số KC.10/11-15, do Bộ Khoa học và Công nghệ chủ trì và được sự cho phép của Bộ Y tế. Trước đó năm 2011, Bệnh viện Trung ương Huế cũng đã thành công ca mổ ghép tim trên người, lấy từ người cho chết não.

GS.TS Huỳnh Văn Minh (Phó Giám đốc Bệnh viện Trường ĐH Y dược Huế, Phó Chủ tịch Hội Tim mạch học VN) phát biểu:  "Đây là bước tiến lớn, rất quan trọng của nền y học Việt Nam, mở ra một hướng mới hiện đại trong kỹ thuật ghép tim ở Việt Nam".

Phẫu thuật ghép tim nhân tạo

Nhiều cơ hội cho bệnh nhân tim

Thành công này mở ra một hướng đi mới trong việc điều trị các bệnh suy tim giai đoạn cuối bằng công nghệ hiện đại. Ở Mỹ, đã có bệnh nhân sống bảy năm bằng quả tim nhân tạo Heartware này với chất lượng cuộc sống tốt hơn.

Về chi phí ghép tim, hiện nay vẫn chưa tính được chi phí cho mỗi ca ghép tim nhân tạo. Tuy nhiên ước tính ban đầu cho thấy chi phí rất cao. Trường hợp bệnh nhân Biên được ghép tim nhân tạo bán phần nằm trong khuôn khổ đề tài nghiên cứu khoa học do đó được miễn chi phí phẫu thuật. Trong tương lai gần, Nhà nước sẽ có chính sách để phát triển nhiều hơn các ca cấy ghép tim nhân tạo về mặt số lượng, lúc đó giá thành sẽ giảm và bệnh nhân Việt Nam sẽ được hưởng lợi nhiều hơn từ kỹ thuật hiện đại này.

Hiện ở Hoa Kỳ có tới hàng nghìn ca ghép tim nhân tạo mỗi năm. Nhật Bản là quốc gia phát triển kỹ thuật này nhất ở châu Á với gần 200 ca/năm. Tuy nhiên ở Đông Nam Á kỹ thuật này còn rất ít, trong năm 2013 Singapore ghép 12 ca, còn Malaysia bốn ca.

Theo GS Phú, sau khi cấy tim nhân tạo bán phần, bệnh nhân vẫn phải tuân thủ chế độ bệnh tim mạch, đặc biệt tuân thủ liệu pháp kháng đông (uống thuốc chống đông máu) như người có van tim nhân tạo. Sau phẫu thuật, bệnh nhân có thể hoạt động, làm việc gần như bình thường.

Ngư dân Hoàng Quốc Biên vui mừng chia sẻ: “Tui bị bệnh tim hơn mười năm trước, nhưng nhà nghèo không có tiền phẫu thuật mà chỉ mua thuốc về điều trị ngoại trú. Hôm nghe bác sĩ báo mình được chọn phẫu thuật trong chương trình ghép tim nhân tạo, tui vừa mừng vừa lo. Mừng vì đó là cơ hội sống cuối cùng, nhưng lo vì có thể ca mổ không thành công, tui sẽ không còn cơ hội sống mà các con tui còn quá nhỏ. Giờ thì tui đã được cứu sống và tiếp tục hy vọng”.

Theo Sức khỏe đời sống