Cắt túi mật ảnh hưởng thế nào đến sức khỏe và hệ tiêu hóa của bạn?

Cô đặc, dự trữ là chức năng quan trọng của túi mật

Nhiều người cho rằng túi mật chỉ đơn thuần là nơi dự trữ dịch mật, vì vậy việc cắt bỏ túi mật cũng không quá ảnh hưởng đến chức năng tiêu hóa. Vì dù có túi mật hay không thì mỗi ngày gan vẫn cứ sản xuất ra khoảng 1 lít dịch mật. Không còn túi mật, dịch mật vẫn đổ xuống tá tràng mỗi khi đường tiêu hóa có thức ăn chứa chất béo.

Tuy nhiên, vấn đề không đơn giản như vậy, ngoài chức năng dự trữ, túi mật còn là nơi cô đặc dịch mật và điều tiết lưu lượng dòng chảy của dịch mật từ gan mật xuống hệ tiêu hóa. Túi mật tuy nhỏ bé, chỉ chứa được khoảng 60ml dịch mật nhưng có khả năng cô đặc từ 5 - 10 lần. Như vậy có khoảng 30 - 50% dịch mật do gan bài tiết trong ngày được dự trữ ở đây.

Điều gì xảy ra khi túi mật không còn

Dịch mật từ ống mật chủ tràn xuống đường tiêu hóa ồ ạt ngay đầu bữa ăn gây kích thích nhu động ruột dẫn tiêu chảy sau bữa ăn, đồng thời gây đầy trướng khó tiêu do thiếu dịch mật ở cuối bữa ăn. Như vậy, túi mật đóng vai trò rất quan trọng trong quá trình điều tiết dòng chảy của dịch mật theo nhịp độ bữa ăn, giúp hoạt động tiêu hóa diễn ra thuận lợi. Vậy cắt túi mật có ảnh hưởng gì không? Dưới đây là những vấn đề mà người bệnh phải đối mặt sau phẫu thuật cắt túi mật:

- Đau do căng giãn đường mật: dịch mật không còn nơi cô đặc và dự trữ sẽ nằm lại ở ống mật gây giãn ống mật chủ và có thể gây ra các cơn đau. Do đó, cắt bỏ túi mật được coi là một giải pháp điều trị chứ chưa hẳn là giải pháp cho những cơn đau.

- Đau bụng mật do rối loạn vận động cơ vòng oddi (van đóng mở cho dịch mật chảy vào ruột non).

- Sỏi mật vẫn tái phát với tỷ lệ 30 - 50% sau phẫu thuật: Đây là sự thật, vì sỏi mật liên quan đến yếu tố cơ địa.

- Hội chứng sau cắt túi mật cũng là vấn đề mà nhiều người gặp phải, đây là hiện tượng kéo dài các triệu chứng đau bụng, đầy trướng, sốt, buồn nôn, tiêu chảy hay vàng da sau mổ cắt túi mật. Nguyên nhân của hiện tượng này có thể là do tổn thương đường mật, rò rỉ dịch mật, hẹp đường mật, sót sỏi trong đường mật, khối u đường mật hoặc rối loạn chức năng cơ vòng oddi...

Sỏi mật là nguyên phổ biến nhất dẫn đến chỉ định cắt túi mật

Không phải cứ sỏi túi mật gây đau là phải cắt túi mật

Khi có sỏi trong túi mật, người bệnh rất dễ bị đau do viêm khi sỏi di chuyển hoặc bị đau, đầy  trướng bụng do dịch mật bị mắc kẹt khó xuống đường tiêu hóa, nhưng không phải cứ đau viêm do sỏi là phải mổ cắt túi mật. Mặc dù phẫu thuật cắt túi mật rất đơn giản và dễ dàng bằng phương pháp nội soi, ít phải mổ hở. Phần lớn các trường hợp, triệu chứng đau, viêm sẽ giảm khi điều trị nội khoa, kết hợp với chế độ ăn uống lành mạnh.

Tuy nhiên, với những trường hợp sỏi mật gây biến chứng cấp, cắt túi mật là cần thiết để tránh rủi ro. Chỉ định phẫu thuật cắt bỏ túi mật trong các trường hợp:

- Sỏi túi mật kích thước lớn, chiếm 2/3 diện tích túi mật, hoặc sỏi gây viêm túi mật và ứ tắc dịch mật

- Viêm tụy cấp do sỏi mật.

- Túi mật bị viêm, teo, thành dày mất khả năng co bóp, túi mật bị vôi hóa (túi mật sứ).

- Mắc kèm cả sỏi và polyp túi mật.

Phòng chống hệ lụy sau phẫu thuật cắt túi mật

Sau phẫu thuật cắt túi mật, cơ thể sẽ thích nghi dần với tình trạng không còn túi mật, nhưng để giảm thiểu biến chứng hậu phẫu thì việc chăm sóc bệnh nhân sau mổ cắt túi mật lại càng đóng vai trò quan trọng.

Về chế độ ăn uống

- Những ngày đầu sau mổ chỉ nên ăn thức ăn dạng lỏng, dễ tiêu. Sau đó dần ăn đặc lên, vừa ăn vừa thăm dò để tránh gây rối loạn tiêu hóa.

- Nên ăn tăng rau xanh và trái cây tươi và hạn chế chất béo hoặc đồ ăn chứa nhiều cholesterol. Có thể chia nhỏ bữa ăn trong ngày để tránh khó tiêu, đầy trướng bụng.

Chế độ ăn uống khoa học sẽ làm giảm thiểu ảnh hưởng sức khỏe sau cắt túi mật

Sinh hoạt - vận động sau phẫu thuật

- Rời giường ngay khi được cho phép và đi lại nhẹ nhàng để máu lưu thông tốt hơn, tránh táo bón hoặc liệt ruột sau mổ

- Giữ cho vết mổ luôn khô ráo và sạch sẽ.

- Không mang vác vật nặng trong thời gian khoảng 4 – 6 tuần sau mổ.

Thảo dược hỗ trợ giảm đầy trướng khó tiêu do sỏi mật

Nhiều bằng chứng nghiên cứu cho thấy, sự phối hợp của 8 thảo dược truyền thống: Uất kim, Chi tử, Sài hồ, Hoàng bá, Chỉ xác, Nhân trần, Diệp hạ châu, Kim tiền thảo giúp tăng lưu thông, tăng chất lượng dịch mật, kháng khuẩn, kháng viêm. Nhờ đó, hỗ trợ làm giảm nhẹ các biểu hiện khó chịu như đau, đầy trướng, chậm tiêu do thiếu dịch mật, phục hồi tổn thương do sỏi và phòng ngừa nguy cơ tái phát sỏi.

Cắt túi mật tuy không phải là phẫu thuật phức tạp nhưng một khi đã động đến dao kéo thì nhiều người lo lắng cắt túi mật có ảnh hưởng gì không cũng là điều dễ hiểu. Hiểu rõ những lợi ích và rủi ro sau mổ cắt túi mật đồng thời có giải pháp phòng ngừa biến chứng sau mổ là cách hiệu quả giúp xua đi nỗi lo lắng của bạn.