Loạn nhịp tim - nguyên nhân, triệu chứng và các mối liên quan

Chức năng chính của tim là cung cấp máu và chất dinh dưỡng cho cơ thể. Nhịp đập, hoặc nhịp co bóp, đều đặn của tim đẩy máu chảy đi khắp cơ thể. Mỗi một nhịp đập của tim được kiểm soát bởi những nhịp xung điện chạy khắp tim. Ở một trái tim bình thường, những tín hiệu điện này xuất hiện theo những khoảng cách đều nhau. Khi hệ thống điện này của tim bị trục trặc, tim không thể đập đều đặn như bình thường được dẫn đến loạn nhịp tim. 

Cần biết về loạn nhịp tim để điều trị hiệu quả

Tìm hiểu về nhịp tim

Hệ thống điện điều hòa nhịp đập của tim gồm 2 vùng chính kiểm soát các chuỗi đường dẫn truyền bên trong tim, tương tự như hệ thống dây điện trong nhà vậy.

Nút xoang nhĩ, hay còn gọi là nút xoang, viết tắt là nút SA (Sinoatrial node) nằm ở tâm nhĩ phải có chức năng kiểm soát chính và là nguồn gốc của mỗi nhịp đập của tim. Tùy theo tổng nhu cầu máu của cơ thể mà nút xoang nhĩ có thể làm tăng nhịp tim khi cần thiết, chẳng hạn như khi tập thể dục, khi đang phấn khích tinh thần hoặc những lúc bị sốt. Nút xoang nhĩ đôi khi còn được gọi là máy tạo nhịp tự nhiên của cơ thể.

Những xung điện được phát ra từ nút xoang nhĩ đi theo các đường dẫn đặc biệt bên trong tim đến nút nhĩ thất hay còn gọi là nút AV (Atrioventricular node). Mục đích của nút nhĩ thất là tạo đường dẫn cho các tín hiệu điện đi từ nhĩ xuống thất. Nó cũng tạo ra một khoảng nghỉ khi dẫn truyền từ nhĩ xuống thất do đó tâm nhĩ sẽ co trước làm tâm thất được đổ đầy máu trước khi đến lượt chúng co.

Khoảng nghỉ này bảo đảm cho các buồng tim phía dưới (các tâm thất) được đổ đầy máu hoàn toàn trước khi co bóp để tống máu đi.

Bình thường, tim đập từ 60 đến 100 lần một phút. Tình trạng này được gọi là "nhịp xoang bình thường" hoặc "nhịp bình thường". Tùy thuộc vào nhu cầu của cơ thể mà tim có thể đập nhanh hơn (nhịp xoang nhanh) do bị stress hoặc chậm hơn (nhịp xoang chậm) khi đang ngủ.

Các dạng loạn nhịp tim

Loạn nhịp tim là tình trạng tim đập một cách bất thường. Có nhiều loại loạn nhịp được phân ra tùy theo nơi xuất phát của chúng (tâm nhĩ, nút nhĩ thất, hoặc tâm thất). Thông thường, những loạn nhip không bắt nguồn từ tâm thất được gọi là những loạn nhịp trên thất và những loạn nhịp bắt nguồn từ tâm thất được gọi là những loạn nhịp thất.

Dưới đây là một số loại loạn nhịp thường gặp nhất, bắt đầu bằng những loạn nhịp trên thất.

Ngoại tâm thu nhĩ, viết tắt là PAC hoặc APC (Premature atrial contraction) hoặc ngoại tâm thu trên thất. Một vùng khác của tâm thất gửi tín hiệu điện sớm sau khi nhịp đập trước kết thúc làm tim co sớm hơn bình thường. Hiện tượng này rất thường xảy ra ở mọi độ tuổi và thường không nghiêm trọng.

Nhịp nhanh trên thất, hoặc nhịp nhanh kịch phát trên thất. Xảy ra nhi bất kỳ cấu trúc nào nằm trên tâm thất (thường là tâm nhĩ hoặc nút nhĩ thất) tạo ra xung điện nhanh và đều đặn.

Hội chứng yếu nút xoang. Sự phát xung không đều của nút xoang làm nhịp tim chậm hơn bình thường (đôi khi được thay thế bởi nhịp tim nhanh).

Rung nhĩ. Là tình trạng các xung điện được phóng ra với tần xuất nhanh từ nhiều vùng khác nhau của tâm nhĩ. Thường làm tim đập nhanh là không đều.

Cuồng nhĩ. Là tình trạng gây ra bởi sự phát xung nhanh từ một vùng duy nhất của tâm nhĩ phải. Thông thường tâm nhĩ phải phát xung với tần số 300 nhịp/phút nhưng chỉ một nửa số nhịp được dẫn truyền qua nút nhĩ thất, điều đó có nghĩa là nhịp thất sẽ vào khoảng 150 lần/phút.

Những loại nhịp bắt nguồn từ tâm thất thường gặp ở những bệnh nhân bị bệnh tim nặng nhưng cũng có thể thấy ở người khỏe mạnh.

Ngoại tâm thu thất (PVC - Premature ventricular contraction). Xuất hiện khi xung điện xuất phát từ thất làm tim đập sớm hơn bình thường. Thông thường nhịp tim sẽ quay về bình thường ngay lập tức.

Nhịp nhanh thất: là những xung điện nhanh và thông thường là đều đặn xuất phát từ các tâm thất làm tim đập rất nhanh. Đây thường là một nhịp nhanh nguy hiểm tính mạng và cần phải có sự can thiệp y khoa lập tức, có thể là shock điện hoặc khử rung tim.

Rung thất: là tình trạng xung điện xuất phát từ tâm thất với tần số nhanh và rối loạn dẫn đến kết quả tim co bóp không có sự phối hợp rồi sau đó là rung (giống hình ảnh một túi vải chứa đầy sâu) và mất khả năng đập và bơm máu, dẫn đến ngừng tim tức thời.

Loạn nhịp tim có thể rất đáng sợ, nhưng ở nhiều trường hợp, đặc biệt là ở những bệnh nhân trẻ với quả tim bình thường, chúng có thể không đe dọa tính mạng và có thể được điều trị hiệu quả bằng thuốc.

Loạn nhịp trên thất thường gặp ở những bệnh nhân trung niên và cao tuổi. Càng cao tuổi bạn càng có khả năng bị loạn nhịp nhiều hơn, đặc biệt là rung nhĩ.

Nhiều kiểu loạn nhịp trên thất chỉ kéo dài tạm thời và không nguy hiểm, đặc biệt là nếu như bệnh nhân không có bệnh tim mạch. Những loại nhịp này là do đáp ứng với những hoạt động bình thường hoặc cảm xúc.

Ngay cả khi loạn nhịp do một nguyên nhân nghiêm trọng thì chính bản thân loạn nhịp có thể không nguy hiểm. Những bệnh nguyên nhân thường có thể được điều trị hiệu quả.

Theo Y học NET