Parkinson - Sự tương tác giữa Protein và Stress oxy hóa

Nhiều các nghiên cứu trước đây đã chỉ ra nguyên nhân gây bệnh Parkinson là do sự thoái hóa của một nhóm các tế bào sản xuất Dopamine ở não dẫn đến thiếu hụt chất này và dẫn đến run. Nếu quá ít Dopamine có thể làm giảm khả năng vận động của những người bệnh Parkinson thì ngược lại theo Tiến sĩ Frank Lee (nhà thần kinh học nổi tiếng Canada): Dopamine quá nhiều lại có thể gây phá hủy các tế bào não và là nguyên nhân gây ra chứng run.

Sự tích lũy Dopamin trong não quá nhiều có thể là nguyên nhân gây ra chứng run

Tiến sĩ Frank Lee đang tiến hành kiểm tra mối quan hệ giữa hai protein liên quan đến việc tổng hợp và giải phóng Dopamine. Đó là protein DAT và một protein khác là DJ-1, đóng vai trò trong việc vận chuyển và kiểm soát Dopamin. Sự thiếu hụt của protein DJ-1 có liên quan đến yếu tố gia đình trong bệnh Parkinson.

Một nhóm nghiên cứu khác cũng nhận thấy những con chuột thí nghiệm bị biến đổi gen thiếu 2 loại protein DJ-1 và DAT có hiện tượng tăng vận động - cho thấy mối quan hệ giữa 2 loại protein này với việc tổng hợp và giải phóng Dopamine. Do đó các nhà khoa học cho rằng sự tác động của các stress oxy hóa (chất thải sinh ra trong quá trình tế bào sử dụng oxy để tạo năng lượng) lên các protein này rất có thể là nguyên nhân chính dẫn đến sự tích tụ của Dopamine trong não.

Stress oxy hoá có thể tạo ra các phần tử độc hại gắn vào các protein DJ-1 và DAT hoặc ADN (vật chất di truyền có nhiệm vụ ghi nhớ cách tạo ra protein của tế bào) gây chết tế bào. Các nhà khoa học đang tiếp tục nghiên cứu để khẳng định chắc chắn về sự tác động giữa stress oxy hóa lên các protein nhằm tạo ra một loại peptid tổng hợp có thể phá vỡ sự tương tác này với hy vọng ngăn chặn sự tích tụ của dopamine quá nhiều trong các tế bào não và ngăn chặn các tế bào chết. Đồng thời xác định vai trò của các loại protein khác nhau trong việc điều tiết dopamine để mở ra một hi vọng mới trong việc điều trị Parkinson cũng như với những căn bệnh khác có liên quan đến nồng độ Dopamin trong não. 

Ds. Minh Phương