Theo thống kê cho thấy, ở Việt Nam có đến 56% nam giới đang hút thuốc lá, trong đó khoảng 21,6% ở lứa tuổi thanh thiếu niên. Đây là một con số đáng báo động cho tình trạng lạm dụng thuốc lá hiện nay ở nước ta. Hút thuốc lá hoặc hít phải khói thuốc thụ động lâu dài sẽ dẫn đến nhiều bệnh lý nguy hiểm như hô hấp, tim mạch, ung thư… và một hậu quả khác ít được biết đến đó là chứng run tay – gặp ngày càng nhiều ở người trẻ tuổi.

Run tay ở người trẻ do thuốc lá

Khói thuốc lá có thành phần chính là nicotin – một chất có tác dụng kích thích hệ thần kinh trung ương. Nó có thể được hấp thu qua miệng, da và niêm mạc mũi, sau đó nhanh chóng được đưa lên não (chỉ trong khoảng 10 giây sau khi hút thuốc) và làm tăng tiết các chất dẫn truyền thần kinh như serotonine, dopamin, epinephrine, noradrenalin, cortisol…. Những chất này có tác dụng làm giảm căng thẳng, lo âu, vì vậy có thể khiến người hút cảm thấy sảng khoái, thư giãn, tâm trạng trở nên vui vẻ và bình tĩnh hơn, đồng thời tăng hoạt động nhận thức và trí nhớ ngắn hạn, giúp tăng hiệu quả làm việc. Đặc biệt ở người trẻ, thường chịu nhiều áp lực từ phía công việc, gia đình và các mối quan hệ xã hội, vì vậy họ rất dễ phụ thuộc vào thuốc lá để có được cảm giác hưng phấn, tự tin hơn trong giao tiếp, tăng khả năng sáng tạo, tập trung và cuối cùng trở nên “nghiện” thuốc lá.

Lúc này, não bộ sẽ liên tục tiết các chất dẫn truyền thần kinh và làm cạn kiệt dần nguồn dự trữ. Khi đó thay vì mang lại cảm giác sảng khoái, vui vẻ, người hút sẽ bắt đầu thấy mệt mỏi, khó tập trung, thường xuyên cáu gắt và xuất hiện các triệu chứng của rối loạn vận động như run tay, rung giật…

Hut-thuoc-la-gay-run-tay-o-nguoi-tre

Hút thuốc lá gây run tay ở người trẻ

Bên cạnh đó, trong khói thuốc lá còn có chứa nồng độ cao khí CO. Loại khí này sẽ qua đường hô hấp và nhanh chóng đi vào máu, sau đó chúng gắn với hemoglobin (tế bào hồng cầu vận chuyển oxy) và chiếm chỗ của oxy, làm suy giảm hoạt động của não và thoái hóa các tế bào thần kinh, dẫn đến biểu hiện run, di chuyển chậm chạp, mất ý thức, chóng mặt, buồn nôn, …

Cai thuốc lá giúp làm giảm chứng run tay

Nếu có ý thức cai thuốc lá sớm, các tế bào thần kinh có thể phục hồi trở lại và chứng run cũng sẽ dần được cải thiện. Tuy nhiên, thời gian đầu ngay sau khi ngưng thuốc, bạn có thể sẽ gặp phải rất nhiều các phản ứng phụ như sa sút tinh thần, mất ngủ, tăng cân, rối loạn vận động…Hội chứng cai thuốc có thể xuất hiện 24h sau khi cai và nặng dần lên trong tuần đầu tiên, nhưng sau đó trong 4 – 6 tuần tiếp theo các biểu hiện sẽ giảm dần. Nếu “vượt qua” được giai đoạn này thì bạn có thể cai thuốc lá thành công.

Song song với việc từ bỏ thuốc lá, bạn cần có một chế độ ăn uống, sinh hoạt lành mạnh để giúp duy trì sức khỏe và kiểm soát các cơn thèm thuốc:

-    Uống nhiều nước lọc hay nước khoáng mỗi ngày, đồng thời hạn chế rượu bia và các loại nước ngọt có ga vì chúng sẽ làm tăng cơn thèm thuốc.

-    Nên ăn nhiều các loại thực phẩm như cần tây, cà rốt, bưởi, cam, quýt, quế, các trái cây có mùi thơm… sẽ giúp cơ thể loại bỏ dần nicotin và khử mùi thuốc lá trên lưỡi, làm giảm các cơn thèm thuốc.

-    Hạn chế các thực phẩm chứa nhiều chất ngọt, chất béo và chế biến đồ ăn bằng cách luộc, hấp thay vì rán, chiên, xào, để tránh tăng cân nhanh ở người bệnh.
Hoa-qua-giup-kiem-soat-cac-con-them-thuoc

Hoa quả giúp kiểm soát các cơn thèm thuốc

-    Không nên bỏ bữa, đặc biệt là bữa sáng, bởi có thể dẫn đến tình trạng hạ đường huyết do thèm nicotin. Đồng thời, nên chia nhỏ các bữa ăn trong ngày để giúp giảm các cơn thèm thuốc lá. Cũng tránh ăn quá nhiều, đặc biệt là vào bữa tối bởi nó có thể khiến cơ thể bạn khó chịu, làm tăng cảm giác bực dọc và khiến bạn tăng cân nhanh hơn.

-    Tránh lo lắng, căng thẳng, thức khuya hoặc làm việc gắng sức. Thay vào đí, cần tạo tâm lý thoải mái, thư giãn, vui vẻ bằng cách gặp gỡ bạn bè, nghe nhạc, đọc sách; hay luyện tập hít sâu thở chậm, thiền, yoga, đi bộ đi bộ mỗi ngày để giúp góp phần cải thiện chứng run.

-    Tránh xa những người đang hút thuốc hay những nơi có nhiều khói thuốc, vì chúng có thể khiến cơn thèm thuốc của bạn trở lại và làm tăng nặng hơn các triệu chứng của hội chứng cai thuốc.
Để cai thuốc lá thành công thì ý chí của người cai thuốc lá đóng vai trò quan trọng nhất. Bên cạnh đó, bạn cũng có thể áp dụng thêm một số liệu pháp hỗ trợ dưới sự tư vấn của các bác sĩ để giúp việc cai thuốc trở nên dễ dàng hơn và giảm bớt được các biểu hiện run tay, rối loạn vận động, rối loạn tâm thần…

Ds. Đông Tây

Nguồn:
http://www.ncbi.nlm.nih.gov
http://www.healthline.com

BTV Lan Anh

Vương Lão Kiện Giúp giảm run tay chân, phục hồi khả năng vận động

Bình luận